سرمایه گذاری در دیفای (DeFi) چه ریسک هایی به همراه دارد؟
28 اسفند 1402 ساعت 11:37
با توجه به رشد روز افزون بازار مالی غیرمتمرکز یا دیفای (DeFi)، مسئله ریسک به عنوان یکی از موضوعات مهم در این حوزه مورد توجه قرار می‌گیرد. دیفای یک اکوسیستم مالی خودکار، شفاف و غیرمتمرکز است که برخی از اصول کلیدی بازارهای مالی را به چالش می‌کشد.
با این حال، تمرکز بر بخش‌هایی از ریسک و عدم مطالعه کامل ابعاد مختلف ریسک در سرمایه‌گذاری دیفای، همچنان یکی از چالش‌های این حوزه محسوب می‌شود. در حوزه DeFi، مدیریت ریسک به دلیل عدم مطابقت با تئوری مدیریت ریسک سنتی در ابزارهای مالی، بسیار چالش برانگیز است. در بازارهای سرمایه، مدل‌های مدیریت ریسک با تمرکز بر عوامل بازار مانند نوسانات تکامل یافته‌اند.
با جایگزینی واسطه‌های سنتی با فناوری مالی خودکار، به ویژه قراردادهای هوشمند، DeFi به سطوح بی‌سابقه‌ای از اتوماسیون مالی دست یافته است. با این حال، این تحول همچنین ریسک‌های جدیدی را به وجود آورده است که تا کنون در بازارهای سنتی مشاهده نشده‌اند. بنابراین، مدیریت این ریسک‌ها به دلیل جدید بودن آنها، بسیار چالش برانگیز است.
ریسک سرمایه‌گذاری در DeFi
ریسک سرمایه‌گذاری در DeFi به هفت دسته تقسیم می‌شود که عبارتند از:
- ریسک نرم‌افزاری
- ریسک مقابله با شخص دیگر
- ریسک توکن
- ریسک نظارتی
- ریسک از دست دادن دائمی
- کارمزد بالا
• ریسک نرم‌افزاری در DeFi
پروتکل‌های دیفای DeFi به عنوان برنامه‌های نرم‌افزاری که در فضای اینترنت اجرا می‌شوند، خطراتی را به همراه دارند. این خطرات شامل دو دسته اصلی می‌شوند:
1.خطاهای کدنویسی که باعث اختلال در عملکرد نرم‌افزار می‌شود.
2. آسیب‌پذیری‌های امنیتی که به هکرها اجازه می‌دهد تا به پروتکل نفوذ کرده و موجودی حساب را به سرقت ببرند.
بسیاری از پروتکل‌های DeFi، از جمله Yearn Finance و Pickle Finance، قربانی هکرهایی شده‌اند که از آسیب‌پذیری‌های امنیتی در نرم‌افزار خود برای سرقت موجودی سرمایه‌گذاران سوءاستفاده می‌کنند.
به عنوان مثال، در یک حادثه‌ی اخیر، پروتکل وام دهی Alchemix با یک اشکال در کد نرم‌افزاری خود مواجه شد که به وام گیرندگان این امکان را می داد تا وثیقه وام به ارزش بیش از 6 میلیون دلار را بدون بازپرداخت وام خود پس بگیرند.
برای کاهش ریسک نرم افزاری در سرمایه‌گذاری DeFi، می‌توان پروتکل‌هایی را انتخاب کرد که دارای سپرده‌های بالاتر و سوابق طولانی‌تر هستند، زیرا طبق تجربه، این پروتکل‌ها ممکن است کمتر به خطاهای نرم‌افزاری دچار شوند.
در کل، باید به این نکته توجه کرد که هر چه بازدهی سرمایه‌گذاری بیشتر باشد، ریسک نرم افزاری نیز بالاتر خواهد بود. بنابراین، در انتخاب پروتکل‌ها باید با دقت و با توجه به میزان ریسک‌های مختلف، تصمیم گیری کرد.
• ریسک مقابله با شخص دیگر
در پروتکل‌های وام دهی DeFi، همانند هر قرارداد وام دیگری، ریسک طرف مقابل وجود دارد که به معنای خطر قرض دادن پول به کسی است که قادر به بازپرداخت آن نباشد.
برخی از بزرگترین پروتکل‌های وام دهی DeFi، مانند Aave، Compound و Maker، وثیقه‌ای به ارزش حداقل 100٪ مبلغ وام گرفته شده را از وام‌گیرنده می‌طلبند.
قبل از سرمایه‌گذاری در پروتکل‌های وام دهی DeFi، باید به خوبی مطمئن شوید که می‌دانید وام‌گیرنده چه کسی خواهد بود (آیا شخص است یا موسسات مالی؟) و چگونه وثیقه‌ها برای وام‌ها محاسبه می‌شوند (آیا وام‌گیرنده مجاز به برداشتی از وثیقه خود است؟ وثیقه‌های مختلفی که قابل ارائه هستند چیست؟ وثیقه‌ها به چه شرایطی نقد می‌شوند؟).
این سوالات اساسی هستند که باید قبل از واریز پول خود در پروتکل‌های وام دهی DeFi پرسیده شوند.
• ریسک توکن
در سرمایه‌گذاری در DeFi، از توکن‌های ارزی به عنوان وسیله‌ی انتقال و نگهداری ارزش استفاده می‌شود. برای مثال، اگر وجهی را در یک استخر نقدینگی Uniswap قرار دهید، سرمایه‌گذاری شما شامل دو توکن است: توکن ارائه‌دهنده‌ی نقدینگی که شما پس از سپرده‌گذاری دریافت می‌کنید و توکن Uniswap که به عنوان پاداش دریافت می‌شود.
اگر در یک استیبل کوین سرمایه‌گذاری کنید، احتمالاً استخر شامل ترکیبی از استیبل کوین‌های مختلف است. قبل از سرمایه‌گذاری، بهتر است در مورد هر یک از توکن‌های درگیر در سرمایه‌گذاری تحقیق کنید و ویژگی‌ها و ریسک‌های آنها را بدانید.
به عنوان مثال، باید بدانید که آیا توکن‌های مورد استفاده در سرمایه‌گذاری تحت نظارت سازمان‌های معتبری هستند و توسط ذخایر پول نقد/ارز رمزنگاری شده وثیقه می‌شوند یا نه؟ اگر حمایت از ذخایر وجود دارد، باید بدانید که ذخایر چگونه نگهداری می‌شوند و کجا سرمایه‌گذاری می‌شوند؟ هر توکن در سرمایه‌گذاری DeFi ویژگی‌ها و ریسک‌های خاص خود را دارد، بنابراین بهتر است وقت کافی برای بررسی آنها صرف کنید.
• ریسک نظارتی
در حال حاضر، پروتکل‌های DeFi بدون نظارت یا مقررات دولتی فعالیت می‌کنند. اما باید توجه داشت که این وضعیت ممکن است در آینده تغییر کند و قوانین جدید دولتی ممکن است بر سرمایه‌گذاری‌های DeFi شما تأثیرگذار باشد.
در واقع، افزایش ریسک نظارتی می‌تواند به دلیل تلاش دولت‌ها برای کنترل تراکنش‌های رمزارزی، ایجاد شود. بعضی از کشورها قوانینی را برای محدود کردن فعالیت‌های رمزارزی و پروتکل‌های DeFi اعمال کرده‌اند.
به همین دلیل، قبل از سرمایه‌گذاری در DeFi، باید به دقت بررسی کنید که قوانین و مقررات دولتی چگونه می‌توانند بر سرمایه‌گذاری‌های شما در DeFi تأثیر بگذارند.
• ریسک از دست دادن دائمی
صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) قیمت توکن‌ها را در استخر نقدینگی به صورت متفاوتی نسبت به بازار آزاد محاسبه می‌کنند. در صورتی که قیمت توکن‌ها در یک استخر نقدینگی با نرخ‌های متفاوتی تغییر کند، DEX ارزش توکن‌های موجود در استخر نقدینگی را مجدداً تنظیم می‌کند. به این ترتیب که ارزش توکن‌های موجود در استخر نقدینگی کمتر از آنچه در بازار آزاد وجود دارد، خواهد بود..
یکی از راه‌های جلوگیری از ضرر دائمی در سرمایه‌گذاری‌های DeFi، سرمایه‌گذاری در هر یک از استخرهای نقدینگی تنها با یک توکن است. با وجود اینکه سپرده‌گذاری در استخر نقدینگی باعث دریافت پاداش است، اما اگر فقط یک توکن در استخر وجود داشته باشد، هیچ راهی وجود ندارد که قیمت آن به دو شکل متفاوت با نرخ‌های مختلف افزایش یا کاهش پیدا کند و باعث ضرر دائمی شود.
راه دیگر برای جلوگیری از ضررهای دائمی، سرمایه‌گذاری در استخرهای نقدینگی است که فقط از استیبل‌کوین‌های دلاری تشکیل شده‌اند. این توکن‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که همیشه ارزش 1 دلار در هر سکه را حفظ می‌کنند. به همین دلیل، قیمت آنها نباید نوسان داشته باشد و سبب ضرر دائمی نمی‌شوند.
• کارمزد بالا
در حوزه DeFi، پروتکل‌های مختلفی برای انجام تراکنش در بلاک‌چین‌ها وجود دارند. اگرچه برخی از این پروتکل‌ها کارمزد پایینی برای تراکنش‌ها ارائه می‌دهند، اما اکثر پروتکل‌های بزرگ DeFi روی بلاکچین اتریوم اجرا می‌شوند. متأسفانه، هزینه کارمزد تراکنش‌ها در اتریوم که به عنوان "هزینه گاز" شناخته می‌شود، برای واریز وجه در پروتکل‌های DeFi ممکن است بسیار بالا باشد.
این مسئله به خصوص در صورتی مهم است که سرمایه‌گذاری DeFi شما نیازمند چند مرحله تراکنش باشد، که بیشتر پروتکل‌های DeFi از این نوع عملیات استفاده می‌کنند. در نظر داشته باشید که هزینه‌های گاز ممکن است از بازده سرمایه‌گذاری شما پیشی بگیرد.
به عنوان مثال، اگر انتظار دارید سالیانه 10 درصد سود در سرمایه‌گذاری خود داشته باشید و هزینه کارمزد تراکنش برابر با 10 درصد سرمایه‌گذاری باشد، یک سال زمان لازم است تا به نتیجه برسید. لذا در تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری DeFi، هزینه‌های گاز را به‌عنوان یکی از عوامل مهم در نظر بگیرید.
جهت دریافت مشاوره در زمینه ارزهای دیجیتال و کسب اطلاعات بیشتر درباره استراتژی‌های سرمایه‌گذاری بدون ریسک، با مشاوران آلفارنسی تماس حاصل فرمایید. آلفارنسی با تیمی مجرب و متخصص در این حوزه، آماده ارائه خدمات مشاوره‌ای به مخاطبین عزیز می‌باشد.
